Hệ thống máy X-quang là thiết bị hình ảnh quan trọng trong chẩn đoán lâm sàng, góp phần quyết định chất lượng khám chữa bệnh tại hầu hết các bệnh viện, phòng khám. Tuy nhiên, do tần suất hoạt động cao và yêu cầu kỹ thuật nghiêm ngặt, máy X-quang cần được bảo dưỡng định kỳ và sửa chữa kịp thời để duy trì hiệu suất, đảm bảo an toàn bức xạ, kéo dài tuổi thọ thiết bị.
Bài viết dưới đây phân tích chi tiết vai trò, quy trình, thời gian thực hiện và tiêu chí lựa chọn đơn vị bảo dưỡng – sửa chữa hệ thống máy X-quang uy tín cho các cơ sở y tế.
1. Vai trò của bảo dưỡng và sửa chữa máy X-

1.1. Đảm bảo an toàn bức xạ
Máy X-quang phát ra tia ion hóa, vì vậy việc vận hành thiết bị không ổn định có thể gây:
- Rò rỉ tia X vượt ngưỡng cho phép
- Ảnh hưởng sức khỏe nhân viên y tế
- Nguy cơ vượt mức liều chiếu xạ cho bệnh nhân
Bảo trì định kỳ giúp kiểm soát chuẩn đầu ra tia X, kiểm tra buồng phát, collimator, hệ thống chắn tia, đảm bảo tiêu chuẩn an toàn theo quy định của Bộ Y tế.
1.2. Nâng cao chất lượng hình ảnh
Hình ảnh X-quang bị sai lệch do:
- Hệ thống DR/CR hoạt động kém
- Bàn khám và giá chụp không ổn định
- Hỏng bóng X-quang, biến áp cao thế
- Cảm biến DR bị lỗi hoặc giảm độ nhạy
Bảo dưỡng giúp tối ưu hóa các thông số, làm sạch phụ kiện, hiệu chuẩn hệ thống, qua đó tăng độ nét – độ tương phản, hỗ trợ bác sĩ chẩn đoán chính xác hơn.
1.3. Giảm tối đa thời gian gián đoạn máy
Khi máy X-quang ngừng hoạt động, toàn bộ quy trình khám bệnh bị trì trệ, ảnh hưởng lớn đến:
- Hiệu suất vận hành bệnh viện
- Thời gian chờ của bệnh nhân
- Doanh thu của cơ sở y tế
Bảo dưỡng tốt giúp phát hiện sớm hư hỏng tiềm ẩn, hạn chế sự cố bất ngờ.
1.4. Tối ưu chi phí đầu tư
Một bóng X-quang hoặc-board cao áp có chi phí rất lớn. Nếu không kiểm tra định kỳ, thiết bị có thể hư hỏng nặng, dẫn đến:
- Thay thế linh kiện đắt tiền
- Giảm tuổi thọ hệ thống
- Chi phí sửa chữa phát sinh không mong muốn
Do đó, bảo dưỡng định kỳ được xem như đầu tư tiết kiệm và hiệu quả.
2. Quy trình bảo dưỡng hệ thống máy X-quang tiêu chuẩn
Dưới đây là quy trình kỹ thuật áp dụng cho các máy X-quang thường – kỹ thuật số DR – CR:
2.1. Kiểm tra tổng thể
- Đánh giá hiện trạng thiết bị
- Kiểm tra nguồn điện, dây cấp nguồn
- Kiểm tra tiếp đất hệ thống
- Đánh giá độ ổn định của tủ điện – tủ cao áp
2.2. Bảo dưỡng cơ khí
- Kiểm tra giá đỡ bóng, trục trượt, hệ thống ray
- Tra dầu và làm sạch bụi bẩn
- Điều chỉnh độ cân bằng
- Kiểm tra bàn bệnh nhân, giá đứng bucky, chân đế
2.3. Kiểm tra và bảo dưỡng bộ phát X-quang
- Đánh giá bóng X-quang (điện trở, dòng đốt, nhiệt độ hoạt động)
- Kiểm tra biến áp cao thế
- Test load tải bóng
- Kiểm tra collimator và ánh sáng định vị
2.4. Kiểm tra hệ thống điều khiển – điện tử
- Kiểm tra bảng mạch điều khiển
- Test hệ thống phanh điện, mạch công suất
- Kiểm tra màn hình điều khiển, bàn phím, relay
2.5. Bảo dưỡng hệ thống DR/CR
- Làm sạch bề mặt cảm biến
- Kiểm tra cổng kết nối dữ liệu
- Kiểm tra phần mềm vận hành
- Hiệu chuẩn lại độ nhạy cảm biến
- Kiểm tra chất lượng hình ảnh sau bảo dưỡng
2.6. Kiểm tra an toàn bức xạ
- Đo liều tia rò rỉ xung quanh máy
- Đánh giá an toàn phòng X-quang
- Kiểm tra chì bảo vệ, rèm tia
- Kiểm tra mức độ suy hao tia theo quy chuẩn
2.7. Báo cáo – nghiệm thu
- Cung cấp biên bản bảo dưỡng đầy đủ
- Ghi nhận chi tiết lỗi, linh kiện có nguy cơ hỏng
- Đề xuất phương án sửa chữa nếu cần
3. Khi nào cần sửa chữa máy X-quang?

Máy X-quang cần được kiểm tra kỹ thuật khi xuất hiện các dấu hiệu:
- Hình ảnh mờ, nhiễu, sọc
- Bóng X-quang phát tiếng kêu bất thường
- Tủ cao áp nóng quá mức
- Máy báo lỗi hệ thống hoặc không nhận tín hiệu DR/CR
- Xuất hiện tia rò rỉ hoặc đèn báo warning
- Máy chụp chậm, không phát tia
Phát hiện sớm và khắc phục kịp thời giúp giảm chi phí và tránh gián đoạn hoạt động.
4. Chu kỳ bảo dưỡng máy X-quang theo khuyến nghị
Tùy từng dòng máy và tần suất hoạt động, nhưng thông thường:
|
Loại công việc |
Chu kỳ thực hiện |
|---|---|
|
Bảo dưỡng định kỳ |
6 tháng/lần |
|
Kiểm tra an toàn bức xạ |
1 lần/năm |
|
Hiệu chuẩn DR/CR |
1–2 lần/năm |
|
Kiểm tra bóng X-quang |
3–6 tháng/lần |
|
Kiểm tra tủ cao áp |
6 tháng/lần hoặc khi máy chạy liên tục |
Các cơ sở y tế có tần suất chụp cao (bệnh viện công, bệnh viện đa khoa) nên thực hiện bảo dưỡng 3 tháng/lần.
5. Tiêu chí chọn đơn vị bảo dưỡng – sửa chữa máy X-quang

5.1. Có chứng nhận đủ điều kiện an toàn bức xạ
Đơn vị thực hiện phải có:
- Chứng chỉ hành nghề bức xạ
- Chứng chỉ chuyên môn của kỹ sư
- Thiết bị đo bức xạ đạt chuẩn
5.2. Kỹ sư giàu kinh nghiệm
Đặc biệt với hệ thống X-quang kỹ thuật số DR, yêu cầu kỹ sư phải:
- Hiểu sâu về hệ thống điện – cơ – phần mềm
- Có khả năng đọc lỗi mạch điều khiển
- Đã từng sửa chữa nhiều dòng máy khác nhau
5.3. Linh kiện thay thế chính hãng
Bóng X-quang, board điều khiển, sensor DR… cần có nguồn gốc rõ ràng, bảo hành đúng chuẩn.
5.4. Quy trình bảo dưỡng rõ ràng – minh bạch
Có biên bản kiểm tra, báo cáo kết quả, hướng dẫn sử dụng – vận hành sau bảo trì.
5.5. Hỗ trợ nhanh – kỹ thuật 24/7
Máy X-quang bị lỗi sẽ gây gián đoạn toàn bộ quy trình khám bệnh, vì vậy đơn vị kỹ thuật phải:
- Có đội ngũ sẵn sàng hỗ trợ
- Đáp ứng trong vòng 24h
- Có máy thay thế tạm thời (nếu cần)
6. Lợi ích khi bảo dưỡng máy X-quang định kỳ
- Tăng tuổi thọ thiết bị 30–50%
- Ổn định chất lượng hình ảnh
- Giảm nguy cơ sự cố lên đến 70%
- Tiết kiệm chi phí sửa chữa lớn
- Đảm bảo an toàn bức xạ
- Nâng cao hiệu quả hoạt động của cơ sở y tế
7. Dịch vụ bảo dưỡng – sửa chữa máy X-quang tại Duy Cường
Duy Cường Medical- Đơn vị có kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực chuẩn đoán và sửa chữa thiết bị hình ảnh. Với đội ngũ kỹ sư chuyên môn cao, đào tạo chính hãng. Quy trình bảo dưỡng chuẩn quốc tế cùng linh kiện chính hãng – bảo hành dài hạn uy tín. Hỗ trợ kỹ thuật 24/7 đi kèm dịch vụ minh bạch – cạnh tranh
KẾT LUẬN
Bảo dưỡng và sửa chữa hệ thống máy X-quang không chỉ nhằm duy trì thiết bị hoạt động ổn định mà còn đảm bảo an toàn bức xạ, tối ưu hóa chất lượng hình ảnh và tiết kiệm chi phí cho cơ sở y tế. Một quy trình kiểm tra – bảo trì chuyên nghiệp giúp phát hiện sớm rủi ro, tránh hỏng hóc nghiêm trọng và nâng cao hiệu quả phục vụ bệnh nhân.
Nếu hệ thống X quang của bạn gặp vấn đề hãy gọi ngay cho chúng tôi qua 0986.496.141 để được sửa chữa nhanh chóng nhất
Trụ sở: Xóm 9 , xã Nghi Phong, Huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An
Tel: 0986496141
Website: thietbiyteduycuong.com
Email: duycuongth@gmail.com